Camin Spital

Goedemorgen, bună diminiaţă!

Vanuit Roemenië is me op het hart gedrukt alle collega's en leerlin­gen het allerbeste toe te wensen voor 1993. De bewoners van het Camin Spital in Tîrgu-Neamt hopen dat we een gezond en gelukkig jaar mogen hebben en, zeggen ze er openhartig bij, dat het moge blij­ken uit de hulp die we hun willen geven voor de nieuwbouw.

Die nieuwbouw is al begonnen. Eerst worden drie nieuwe woonpa­viljoens gebouwd en als de bewoners daarheen zijn verhuisd, wordt het oude ge­bouw afgebroken en kan er op die plaats een nieuw hoofdgebouw ver­rij­zen. Alles moet dit jaar nog klaar zijn, is de planning. Het zou leuk zijn als we in dit jaar de inrich­ting van een aantal kamers zouden kunnen betalen. Daarover straks meer.

Eerst even een uitstapje naar twee andere voorbeelden van hulp. Niet van ons, wel waar gebeurd. Ter le­ring en vermaak.

Eerste voorbeeld.
Een leraar uit Nijkerk wilde wat doen voor een tehuis voor gehan­dicapten in Tîrgu-Neamt. Vanuit Nederland sprak hij af om met een aantal vak­lui het sanitair op te komen knap­pen.

Eenmaal gearriveerd krijgt hij de ene te­leurstelling na de andere te verwerken. Ten eerste wo­nen er in het tehuis geen gehandicapten. Dat zeggen ze wel, maar ook weeskinderen vinden ze gehandicapt en die zaten in dat tehuis.
En het sanitair? Ach ja, toevallig was er twee maanden tevo­ren een ploeg Fransen gestopt en die hadden alles ver­nieuwd. Waar moet je dan met dertig nieuwe WC-potten naar toe? Uiteinde­lijk heb­ben ze die maar achtergelaten in een school in de buurt. Daar konden ze nog wel wat afvoeren ontstoppen en een paar toiletten vernieu­wen. Groot was echter hun teleurstel­ling, toen de groep erachter kwam, dat de WC-potten, die ze voordelig bij een Neder­landse bouwmarkt had­den gekocht en met veel transport­kosten naar Roemenië meege­nomen, gemaakt bleken te zijn in: jawel, Roemenië!
Dus voor ongeveer één­-tiende van het bedrag dat ze nu kwijt waren, hadden ze het materi­aal gewoon in Roeme­nië zelf kunnen kopen. Jammer dan.

Tweede voorbeeld.
Een groepje bestuursleden van de Stichting Friesland Roemenië brengt een bezoek aan de groepspraktijk in het bergdorpje Pipi­rig, zo'n 15 km van Tîrgu-Neamt. Er wonen veel zi­geuners. Ze worden attent gemaakt op een huisje, waarin een oud, kin­derloos echtpaar woont. Het dak staat op instor­ten. Eén balk is al gebroken. Jan Hofstra en Marten Engbrenghoff durven nauwelijks naar binnen, uit angst balk nr.2 en daarmee het hele dak op hun hoofd te krij­gen. Het is duidelijk: al­leen een nieuwe zoldering kan in­storten voorkomen. Dat kost 30.000 lei, iets meer dan honderd gulden. Later op de dag geven ze dat be­drag aan priester Vasile Sandu. Want ze weten: als je zomaar geld geeft, is de verleiding veel te groot om het aan heel wat anders te besteden dan aan het dak. Ze laten de priester een brief tekenen, waar­in de zaak met de familie geregeld wordt. Dok­ter Carmina Stamatin tekent als mede­verant­woordelijke. De plaatse­lijke timmer­man zal de volgende dag meteen aan het werk gezet worden.
Goed geregeld? Je zou zeggen van wel. Wat kan je meer doen? Toch hoorde Marten een paar maanden later dat de plaatselijke zigeunerkoning de timmer­man verboden had het dak te repareren. Het geld moest worden ingeleverd, want - zo zei hij - niet een paar buitenlanders be­paalden wat er in het dorp nodig was. Dat zouden zij zelf wel uitmaken. Geld weg, dak niet gemaakt, blijkbaar dak ook nog niet inge­stort.

Als je dit soort voorbeelden hoort, zou je geen hulp meer durven geven. Toch is het nodig. Alleen moet je erg goed nadenken over de manier waarop je de hulp geeft. Bij ons project wordt op alle mogelijke manieren gepro­beerd ervoor te zor­gen dat het geld goed terecht komt. De bewoners, maar ook de mensen die in het Camin Spital werken hebben er zelf groot belang bij. Er wordt veel in het land zelf gekocht, er worden contracten getekend en voor­waarden gesteld. Voorlopig wordt één paviljoen door de stichting inge­richt; pas als dat goed gaat, volgen er meer.

Er worden drie woonpaviljoens voor gehan­dicapten en zieke be­jaarden gebouwd. Wij willen zoveel mogelijk van de inrichting betalen. Dat is mooi en concreet. Op die manier kun je mis­schien zelf nog eens zien hoe het gebruikt wordt. Op het Roemenië-prikbord kun je zien hoe het een en ander eruit komt te zien. Er is een plattegrond getekend, met daarin een plaats voor elke bewoner. Telkens als we genoeg geld bij elkaar gespaard hebben, kleuren we een kamer groen en kan er weer iemand verhuizen. Ik probeer er achter te komen wie de gelukkige is en misschien hoor je dan nog wel eens iets van hem of haar. Ze willen allemaal erg graag. De eerste geluksvogels kennen jul­lie al: Georghita en Viorica.

Dus: kijk regelmatig op het bord naar nieuws. Het belangrijkste nieuws maken jullie zelf: de opbrengst.
Mulţumesc!